موتور برق یا ژنراتور چیست؟
امروزه انرژی یکی از نیاز های اساسی در زندگی هر فردی به شمار می رود. زندگی روزانه انسان ها به طور کامل بر پایه انرژی برق استوار است. به همین دلیل تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز برای انجام کار های روزانه از ضروریات زندگی مدرن محسوب می شود. با این حال در صنعت و یا زندگی روزمره، ممکن است جریان برق قطع شده و دستگاه های الکتریکی متوقف شوند. توقف کار دستگاه های الکتریکی موجب عقب افتادن کار ها، خرابی دستگاه و ایجاد مشکل می شود. به همین سبب لازم است تدبیری اندیشیده شود تا مشکلات ناشی از قطع برق به حداقل برسد. بهترین راه برای حل این مشکل، اطمینان از وجود یک سیستم تامین انرژی پشتیبان است که همواره یک جریان پیوسته برق را فراهم کند.
کاربرد موتور برق
موتور برق یا ژنراتور دستگاهی است که قادر به تولید انرژی الکتریکی است و می تواند انواع انرژی (شامل انرژی مکانیکی، شیمیایی و ...) را به انرژی الکتریکی تبدیل کند. ژنراتور ها در موارد مختلفی کاربرد دارند که برخی از آنها عبارتند از:
- بیمارستان ها
- هتل ها
- صنایع مختلف از جمله پتروشیمی
- رویداد های بزرگ و مهم
- منازل مسکونی
ژنراتور چگونه کار می کند؟
ژنراتور ها جریان برق را تولید نمی کنند، بلکه قادرند انرژی مکانیکی حرکتی را به انرژی الکتریکی تبدیل کنند. در حقیقت یک ژنراتور عکس یک موتور الکتریکی عمل می کند. وقتی جریان الکتریکی تولید شد، از طریق سیم های مسی به دستگاه های خارجی، ماشین ها و یا یک سیستم الکتریکی ثانویه هدایت می شود.
نحوه کارکرد ژنراتور های امروزی بر پایه تئوری القای الکترومغناطیس فارادی استوار است. فارادی متوجه شد که در اثر حرکت یک رسانا در یک میدان مغناطیسی، بار الکتریکی تولید شده و به نحوی حرکت می کند که یک جریان الکتریکی ایجاد شود. کارکرد ژنراتور نیز بر همین اصل استوار است.
ساختار موتور برق
برای این که نحوه کار این دستگاه را به خوبی متوجه شوید، لازم است ابتدا اجزای آن را به خوبی بشناسید. اجزای اصلی یک ژنراتور عبارتند از:
- موتور: موتور انرژی لازم برای عملکرد دستگاه را تامین می کند. قدرت موتور نشان دهنده میزان الکتریسیته تولید شده توسط دستگاه است. انرژی مورد نیاز برای کارکرد این دستگاه به روش های مختلفی تامین می شود. از این نظر ژنراتور ها به انواع مختلف دیزلی، گازوئیلی، گاز طبیعی، پروپان و دوگانه سوز (دیزل و گازوئیل) تقسیم بندی می شوند. البته لازم به ذکر است برخی مدل ها نیز می توانند نیروی مکانیکی ایجادشده در اثر حرکت توربین آبی را به انرژی الکتریکی تبدیل کنند.
- آلترناتور: آلترناتور قلب ژنراتور به شمار می رود. آلترناتور از قسمت های متحرک و ثابتی تشکیل شده است که موظفند یک میدان مغناطیسی را در دستگاه ایجاد کنند. با ایجاد میدان مغناطیسی و حرکت الکترون ها در آن، انرژی الکتریکی تولید می شود.
- رگولاتور: رگولاتور ولتاژ الکتریسیته تولید شده را کنترل می کند و در صورت لزوم جریان متناوب را به جریان مستقیم تبدیل می کند.
- سیستم روان کاری: قطعات متحرک زیادی داخل هر ژنراتور وجود دارد. برای بهینه سازی عملکرد دستگاه و حرکت هموار قطعات مختلف، لازم است روان کاری انجام شود. این کار اجزای مختلف را از سایش و فرسودگی حفظ می کند. سطح لوبریکنت باید هر هشت ساعت یک بار چک شود.
- واحد خنک کاری و اگزوز: ژنراتور گرمای زیادی تولید می کند. به همین دلیل وجود یک واحد خنک کاری برای جلوگیری از بالا رفتن بیش از حد دمای دستگاه ضروری است. واحد اگزوز نیز مشابه سایر دستگاه ها وظیفه خارج کردن گاز های آلاینده را بر عهده دارد.
- سیستم سوخت رسانی: سیستم سوخت رسانی وظیفه تامین انرژی دستگاه را بر عهده دارد. این مجموعه شامل مخزن سوخت، پمپ سوخت و لوله های رابط است. یک فیلتر سوخت وظیفه پاک کردن سوخت از هر گونه آلودگی را بر عهده دارد.
- باتری: باتری وظیفه استارت ژنراتور را بر عهده دارد. مجموعه باتری و شارژر به طور خودکار عمل کرده و همواره جریانی پیوسته -با ولتاژ کم- را فراهم می کنند.
- پنل کنترلی: این واحد تمام فعالیت های دستگاه را از شروع کار تا دریافت خروجی مطلوب کنترل می کند. پنل های کنترلی جدید قادر به تشخیص قطع و وصل شدن جریان برق هستند و ژنراتور را به طور خودکار روشن یا خاموش می کنند.
انواع ژنراتور
ژنراتور ها انواع مختلفی دارند. دو نوع اصلی آنها عبارتند از:
- ژنراتور های DC یک جریان مستقیم را تولید می کنند. آنها برای این کار به یک commutator نیاز دارند. وظیفه این بخش خنثی کردن جریان متناوب و تبدیل آن به جریان مستقیم است.
- ژنراتور های معمولی یا AC –که به نام آلترناتور نیز شناخته می شوند- یک جریان متناوب را ایجاد می کنند. آنها فاقد commutator هستند. آلترناتور ها در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند، به طور مثال موتور خودرو از آلترناتور برای تولید برق و شارژ باتری دستگاه استفاده می کند. در صورت لزوم، جریان متناوب به کمک دیود به جریان مستقیم تبدیل می شود.
ژنراتور ها کاربرد های بسیار زیادی دارند. برخی از آنها کوچک و قابل حمل هستند. به حدی که برای کمپ و سایر فعالیت های مشابه مورد استفاده قرار می گیرند. برخی دیگر از آنها بزرگ تر هستند و برای استفاده خانگی طراحی می شوند. ژنراتور های صنعتی از این هم بزرگ تر هستند و می توانند نیروی لازم برای کارخانه ها، بیمارستان ها و مجتمع های اداری را تامین کنند.
نتیجه گیری
در این مطلب درباره موتور برق، کاربرد، ساختار و انواع این دستگاه توضیحاتی داده شد که در صورت نیاز به خرید موتور برق با مطالعه آن می توانید دستگاه مورد نیاز خود را به درستی انتخاب کنید. همانطور که گفته شد موتور برق برای استفاده در مکان های مختلف دستگاهی کاربردی است و جهت تامین انرژی استفاده های فراوانی دارد. اگر نیاز به خرید یک دستگاه موتور برق یا ژنراتور دارید در سایت آچاریست می توانید انواع ژنراتور های خانگی، صنعتی و ... را بررسی کرده و بهترین مدل را با نازل ترین قیمت تهیه کنید.
